Światowy Dzień Cukrzycy - zbadaj się!

14 listopada obchodzimy Światowy Dzień Cukrzycy. To też rocznica urodzin odkrywcy insuliny – Fredericka Bantinga, dlatego właśnie ten dzień wybrała wybrała Międzynarodowa Federacja Diabetologiczna na to święto.

Cukrzyca to obecnie problem cywilizacyjny. Ta przewlekła choroba metaboliczna spowodowana jest niewłaściwym funkcjonowaniem trzustki, która w sposób nieprawidłowy wydziela insulinę i/lub niewłaściwym działaniem insuliny.

Charakteryzuje się przede wszystkim podwyższonym poziomem glukozy we krwi, czyli hiperglikemią. Gdy stan ten trwa zbyt długo, może prowadzić do uszkodzeń i zaburzeń czynnościowych m.in. układu moczowego, układu krążenia oraz narządu wzroku. Początkowo jednak nie daje wyraźnych objawów, więc trzeba być czujnym.

Co może świadczyć o rozwijającej się cukrzycy?

• częstsza potrzeba oddawania moczu,
• wzmożone pragnienie, apetyt,
• ogólne zmęczenie,
• problem z gojeniem się ran,
• większa podatność na zakażenia grzybicze,

oraz oczywiście

• zwiększone stężenie glukozy we krwi na czczo 
• obecność glukozy w moczu.

To można sprawdzić, wykonując podstawowe badania laboratoryjne.

Pod hasłem cukrzyca, kryje się kilka schorzeń, które różnią się przebiegiem, diagnostyką, leczeniem.

Cukrzyca typu 1 

Wiąże się z brakiem wytwarzania insuliny. Najczęściej ma podłoże autoimmunologiczne – uszkodzone komórki trzustki nie produkują insuliny.
Charakteryzuje się dynamicznym przebiegiem, ujawnia się najczęściej u młodych pacjentów. Nagły niedobór insuliny objawia się:

• silnym zmęczeniem i osłabieniem,
• zawrotami i bólem głowy,
• nudnościami, wymiotami,
• bólami w klatce piersiowej,
• zapachem acetonu z ust,
• zaburzeniami świadomości, a w skrajnych przypadkach śpiączką.

Cukrzyca typu 2

Odznacza się niedoborem insuliny oraz opornością komórek na jej działanie, co w konsekwencji prowadzi do problemu z utrzymaniem stałego poziomu glukozy we krwi. Wśród czynników predysponujących wymienia się: czynniki genetyczne, nabyte (nadwaga, nadciśnienie tętnicze, styl życia – mało snu, brak aktywności fizycznej, przyjmowanie niektórych leków). Szczególnym przypadkiem jest cukrzyca, która występuje w czasie ciąży

Cukrzyca w okresie ciąży:

– cukrzyca przedciążowa – kiedy w ciążę zachodzi kobieta ze zdiagnozowaną wcześniej cukrzycą. Musi być ona zaplanowana, a poziom glikemii kontrolowany przez cały jej okres i utrzymywany na stałym poziomie.

– cukrzyca ciążowa – rozpoznawana w trakcie ciąży, która najczęściej mija wraz z porodem. Stanowi jednak realne zagrożenie dla płodu (duża masa urodzeniowa, upośledzenie rozwoju) oraz dla matki, u której w przyszłości może wystąpić przewlekła cukrzyca.

Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego oraz Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego oznaczenie poziomu glikemii należy wykonać na początku ciąży podczas pierwszej wizyty u ginekologa, a pomiędzy 24 a 28 tygodniem ciąży przeprowadzić test OGTT, czyli doustny test obciążenia glukozą. Ciąża jest stanem fizjologicznym, ale w jej czasie działają hormony łożyskowe – laktogen i hormon wzrostu, które są antagonistami insuliny. Stąd potrzeba kontroli glikemii i monitorowanie narażenia na rozwinięcie cukrzycy.

Inne typy cukrzycy

Cukrzyca może też być wynikiem defektu genetycznego czynności komórek beta trzustki, niewłaściwego działania insuliny o podłożu genetycznym, chorób zewnątrzwydzielniczej części trzustki, endokrynopatii, zażywanych leków, czy niektórych infekcji. W tej grupie znajdują się rzadkie postaci cukrzycy o podłożu immunologicznym oraz uwarunkowane genetycznie zespołami chorób związanymi z cukrzycą.

Insulinooporność

Insulinooporność wiąże się z upośledzoną wrażliwością tkanek na działanie insuliny i jest coraz poważniejszym problemem XXI wieku.
W prawidłowych warunkach wzrost poziomu glukozy we krwi (po posiłku) uruchamia wydzielanie insuliny przez trzustkę. Obecność insuliny to sygnał dla komórek, które zużywają glukozę, do otwarcia dla niej swoich kanałów. Tymczasem przy insulinooporności, choć trzustka produkuje prawidłową ilość insuliny, komórki obwodowe –  głównie mięśni – na nią nie reagują. W konsekwencji glukoza nie wnika do ich wnętrza, a jej poziom we krwi rośnie, coo zmusza trzustkę do produkcji coraz większej ilości insuliny. Początkowo więc poziom cukru będzie prawidłowy, ale poziom insuliny coraz wyższy. Kiedy trzustka nie będzie w stanie produkować jej więcej, rozwija się cukrzyca.

Objawami insulinooporności są:

• Senność po posiłku, 
• Przyrost masy ciała,
• Ogólne zmęczenie, obniżony nastrój i rozdrażnienie,
• Bóle głowy, stawów,
• Permanentne uczucie zimna, 
• Wzmożony apetyt, szczególnie na słodkie rzeczy,
• Zaburzenia koncentracji i pamięci.

Dlatego w ramach akcji ŚWIATOWY DZIEŃ WALKI Z CUKRZYCĄ zapraszamy na badania kompleksowe:

• badania przesiewowe (ocena ryzyka wystąpienia cukrzycy/ insulinooporności): glukoza, insulina, hemoglobina glikowana (HbA1C), lipidogram 
• panel podstawowy – cukrzyca: glukoza, badanie ogólne moczu, hemoglobina glikowana (HbA1C) 
• panel rozszerzony- cukrzyca: glukoza, insulina, hemoglobina glikowana (HbA1C), lipidogram, mikroalbuminuria 
• panel insulinooporność – wskaźnik HOMA-IR (glukoza na czczo, insulina czczo), test obciążenia glukozą, insulina po obciążeniu glukozą 

Wszystkie pakiety w olsztyńskiej klinice do końca listopada  w specjalnych cenach – po szczegóły zadzwoń do Artemida OLSZTYN ☎️ 89 532 61 24